Xôi xéo: món quà sáng tinh hoa ẩm thực Hà Nội

Xôi xéo được coi là một trong những món xôi khó nấu ngon nhất dù các nguyên liệu đi kèm khá đơn giản. Chính vì lẽ đó, nếu ai chưa từng nếm món xôi xéo trứ danh, vị chuẩn đất Hà Thành thì cũng coi như thiếu một trải nghiệm thú vị về Hà Nội.

Một số làng ven đô Hà Nội như: Phú Thượng, Tân Mai, Tương Mai có nghề nấu xôi xéo truyền thống, sáng sáng đều đem bán khắp các con phố, ngõ xóm cho người dân Hà thành.

Xôi xéo là gì?

Xôi xéo được thực hiện với nguyên liệu là gạo nếp, đỗ xanh đồ thật chín và hành mỡ phi thơm.

Để có được một gói xôi xéo truyền thống thơm dẻo đúng nghĩa thì các công đoạn khá cầu kỳ. Gạo nấu xôi là loại gạo dẻo nhưng không dính nát, ăn lúc nóng không bị nhão, để nguội không bị cứng. Gạo sau khi vo sạch được ngâm với nước nghệ để cho ra được những hạt xôi dẻo rền vàng óng.

Đỗ xanh là thứ khiến cho món xôi xéo ngon hơn và khác biệt hoàn toàn với các loại xôi khác. Đỗ xanh được chọn lựa loại bỏ hạt lép, hỏng, ngâm mềm, đãi vỏ, đồ chín đến độ tơi, bở. Đem đỗ ra đánh thật tơi, thậm chí cho vào cối giã cho thật nhỏ mịn và nắm thành quả thật chặt trước khi đỗ xanh bị nguội.

Ăn xôi xéo như nào đúng cách?

Mỗi khi đong xôi xong, người bán hàng sẽ dùng dao cắt thành các lát đỗ mỏng, thả thẳng vào nắm xôi. Tiếp đó là một thìa nước mỡ phi hành rải đều, hành khô phi giòn cũng được rắc lên trên cùng.

Gói xôi xéo ngon thì hạt gạo phải tơi không bết hay dính vào nhau. Theo truyền thống, xôi xéo được người bán nén chặt, đặt trong thúng hàng bán rong hoặc bán trên vỉa hè cơ động. Do đó để ăn cho chuẩn vị, bạn có thể yêu cầu người bán xới riêng nắm xôi ra một góc, lấy đỗ vụn khô trộn với xôi và đảo cho hạt xôi tơi bớt ra sau đó mới bổ sung đỗ lát, hành phi và mỡ lên trên.

Xôi xéo: tinh hoa quà sáng Hà Nội

Nhiều người ví xôi xéo Hà Nội giống như nắng sớm đầu ngày. Bởi thứ màu vàng óng ả, đẹp tinh tươm, bọc trong lá sen thơm hay lá chuối đậm xanh như gói hết cả phong vị của đất trời.

Xôi xéo là tổng thể của nhiều màu sắc, vàng sậm của hành phi, vàng hanh của nếp, vàng nhạt của đậu xanh nắm; hòa quện cùng màu xanh tươi mát mắt của lá gói xôi.

Không chỉ hấp dẫn bởi màu sắc, xôi xéo còn hấp dẫn cả mùi vị. Khi mở ra, mùi thơm của hành phi, của mỡ phi sẽ ập ngay lên mũi của người thưởng thức.

Xôi xéo giờ đây đã trở thành niềm tự hào của ẩm thực đất Bắc khi có mặt ở cả nhà hàng cao cấp. Tuy nhiên, người Hà Nội vẫn thích ăn xôi xéo bán trên vỉa hè theo cách truyền thống.

Đặc biệt, xuân hạ thu đông, mùa nào cũng là mùa của xôi xéo. Tuy nhiên, trong tiết trời se lạnh của gió thu, thưởng thức một bát xôi xéo bùi thơm, giản dị trên một góc phố Hà Nội đã trở thành một cảm giác đặc biệt, nhất là với những người đi xa

10 địa chỉ ăn xôi xéo chuẩn vị

Xôi xéo Cô Mây Hàng Bài

Xôi xéo Cô Mây tọa lạc ngay tại ngã tư Hàng Bài – Lý Thường Kiệt (35 Lý Thường Kiệt, Hàng Bài, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội). Tuy chỉ mới ngoài 50 tuổi nhưng cô Mây đã có đến gần 25 năm bán xôi. Với bí quyết riêng và hương vị đặc biệt. Sự hòa quyện của nếp, đỗ xanh, hành, mỡ đã đem đến một món quà sáng vô cùng giản dị mà lại ngon khó tả.

Sáng nào quán xôi Cô Mây cũng đông đúc khách xếp hàng ăn xôi xéo. Quán bán từ 6h sáng nhưng chỉ tầm đến 9 – 10h sáng là hết rồi. Trung bình một gói xôi ở đây chỉ có giá từ 10.000đ, nếu bạn ăn kèm thêm ruốc, chả, giá cũng chỉ lên khoảng 15.000đ – 20.000đ là cùng.

Mặc dù quán đông nghìn nghịt khách thế nhưng cô làm rất nhanh. Chắc chắn bạn sẽ phải choáng ngợp bởi cô gói xôi nhanh thoăn thoắt. 

Xôi Son xe đạp

Xôi Son (hay còn gọi là xôi Sơn) cũng có hơn 20 năm làm nghề tại làng Kim Liên truyền thống, anh chủ tên Sơn thường đạp xe giao xôi khắp Hà Nội. Xôi Son chỉ bán buôn và là quán xôi xéo hiếm hoi bán online trên shopee. Đặc biệt bạn nào mê chơi bida thì có thể giao lưu tại ngõ 102 Trường Chinh quán Cafe Mậu Dịch với anh chủ rất thân thiện, kiêm vận động viên bida chuyên nghiệp của Hà Nội này.

Xôi xéo Cô Tuyết

Gánh hàng xôi xéo của Cô Tuyết nằm ở Ngõ Cự Lộc, Hà Nội. Gánh hàng này đã có thâm niên gần 30 năm. Cô Tuyết là người làng Tương Mai – ngôi làng nổi tiếng với món xôi xéo Hà Nội. Do đó, quán xôi của cô vẫn luôn giữ được đúng hương vị xôi ngon nức tiếng của ngôi làng này.

Xôi Chị Hương

Gánh xôi xéo của chị Hương nằm đối diện với công viên Hoàng Văn Thụ, Lương Khánh Thiện, Hà Nội. Gánh xôi xéo này đã có thâm niên hơn 16 năm.

Cũng giống như Cô Tuyết, chị Hương cũng là một người con của làng Tương Mai có nghề làm xôi qua nhiều thế hệ. Gánh xôi của chị Hương ngoài xôi xéo vẫn còn bán thêm xôi ngô, xôi lạc, xôi đỗ đen nhưng xôi xéo vẫn là món ngon làm nên thương hiệu chị Hương.

Xôi Yến

Xôi Yến một quán xôi lâu đời ở Hà Nội với những món xôi đa dạng, nhiều hương vị thơm ngon đặc trưng. Đây cũng là một trong những địa chỉ các món ngon Hà Nội được nhiều thực khách trong nước cũng như du khách nước ngoài yêu thích. Xôi xéo của quán chính là món ăn nhất định bạn phải thử ở đây nhé!

Xôi Yến cũng là quán xôi duy nhất được khuyến nghị trên TripAdvisor cho bạn bè quốc tế trải nghiệm ẩm thực Việt

Xôi xéo 48 Yên Phụ

Nếu như bạn ở gần khu vực Tây Hồ thì chắc hẳn không còn quá lạ lẫm với quán xôi xéo ở số 48 Yên Phụ đúng không nào? Được biết, quán mới chỉ mở được khoảng 5 năm thế nhưng đã có rất nhiều khách trung thành rồi đó!

Xôi xéo của quán thường được ăn kèm với pate rán, thơm lừng khó cưỡng. Pate tại đây không rán sẵn mà chỉ chờ đến khi có khách đến ăn thì chị chủ quán mới rán để pate nóng, ngon và dậy lên hương vị béo ngậy

Xôi Bùi ở Bạch Mai Hà Nội

Quán xôi này nằm ngay trên đường Bạch Mai sầm uất (226 Đường Bạch Mai) nhưng giá cả lại rất hợp lý. Một phần xôi chỉ khoảng từ 30.000đ nhưng có đầy đủ cả thịt kho trứng, pate và lạp xưởng. Xôi của quán rất dẻo, thơm kèm đồ ăn được nêm nếm đậm đà. Bữa ăn bình dân này sẽ cung cấp đầy đủ năng lượng cho một ngày của bạn đấy.

Xôi xéo cô Oanh Times City

Quán xôi nhỏ dưới chân cột điện, cạnh chung cư Amber nằm ở trong ngõ 622 Minh Khai. Cô Oanh ngồi bán xôi ở đây đã gần 40 năm, nhân chứng sống cho sự thay đổi của khu Times City này. Xôi xéo của cô tơi, dẻo và chuẩn vị xưa, cô chỉ bán cho vui tuổi già và giao lưu với mọi người trong khu.

Xôi Lộc ở Bạch Mai

Bạn nào ở khu Bạch Mai chắc hẳn không còn lạ lẫm với quán xôi Lộc 68 Tạ Quang Bửu. Đây là quán xôi nhỏ, vô cùng đông khách nhưng có văn hóa xếp hàng vô cùng văn minh, lịch sự. Quán bé xíu, không có bàn mà chỉ có những chiếc ghế nhựa sơ sài. Vào buổi tối quán rất đông khách đấy nhé! Khách xôi Lộc chủ yếu mua về, chứ không có nhiều người ăn tại quán.

Xôi cô Kim Lò Đúc

Xôi xéo cô Kim 25 Lò Đúc là một địa chỉ vàng dành tặng cho các cú đêm ở khu vực quanh Lò Đúc Hà Nội. Chất lượng xôi ở đây cực kỳ ngon và rẻ nên hiện nay quán xôi này càng ngày càng được lòng thực khách Hà Thành.

Đặc trưng Hà Nội

Đối với một quốc gia có bề dày văn hoá lúa nước như Việt Nam, thì những chế phẩm làm từ gạo, đặc biệt là món xôi vẫn luôn nắm giữ vị trí quan trọng trong hầu hết những món ăn hằng ngày của người Việt. Trong đó, xôi xéo là một trong các loại xôi đặc trưng nhất của người Hà Nội.