Sản xuất pinata là nghề thu nhập chính tại San Juan de la Puerta

Ngày nay, piñatas của thị trấn San Juan de la Puerta được bán ở nhiều nơi trên khắp đất nước và cả ở nước ngoài. Nghề truyền thống sản xuất pinata này đem lại thu nhập không nhỏ cho khoảng một nửa dân số trong thị trấn

Từ những ngày lễ trọng đại như Giáng sinh, ngày Lễ Đức bà Guadalupe vào tháng 12 cho tới sinh nhật của mỗi trẻ em Mexico… đều không thể thiếu hình ảnh những hình nộm sặc sỡ piñatas. Theo truyền thuyết địa phương, những hình nộm piñata đầu tiên được làm ở thị trấn Acolman, phía bắc thành phố Mexico, nơi piñatas ban đầu dùng cho mục đích tôn giáo như ngày lễ Huitzilopochtli.

Piñatas chủ yếu làm từ chất liệu gốm, bột giấy và bìa carton với rất nhiều hình dạng phong phú và mầu sắc đa dạng. Sau khi định hình, các hình nộm piñatas được đem phơi khô và sơn nhiều mầu sặc sỡ. Bên trong piñatas được chứa đầy kẹo để sau đó người tham gia lễ hội sẽ phải bịt mắt và đập vỡ piñatas để lấy kẹo.

Để trở thành nghệ nhân làm piñatas đòi hỏi năng khiếu nghệ thuật bẩm sinh, một đôi mắt tinh tường và sự kiên nhẫn được tôi luyện theo thời gian. Từ việc cắt, đúc cho tới hình thành một sản phẩm piñatas hoàn thiện đều cần đến quá trình tự học, tự làm lâu dài. Nữ nghệ nhân Zoraida Marco là một trong số những nghệ sĩ có thâm niên làm piñatas tại thành phố Bucerías, thuộc bang Nayarit của Mexico.

Tại xưởng sản xuất nằm cách quảng trường chính của thành phố Bucerías vài dãy phố, Marco mỗi tuần cho ra đời hơn 20 hình nộm piñatas với nhiều mẫu mã đa dạng, trong đó các mẫu làm theo nhân vật phim hoạt hình và các chính trị gia là được ưa chuộng nhất. Marco cho rằng điều quan trọng là cô phải làm cho piñatas của mình hoàn thiện nhất, khiến nhiều người yêu thích kể cả khi biết rằng sau đó nó sẽ bị phá hủy trong lễ hội. “Đối với tôi, việc quan trọng hơn là mọi người yêu thích sản phẩm của mình”, Marco tâm sự.

Hai vợ chồng ông Vicente Albarran thuộc số ít gia đình bắt đầu sản xuất piñatas từ năm 1989 và sau đó mở rộng kinh doanh khi truyền nghề lại cho con gái Elvia Vicente Albarran và con rể Guillermo Luna Martinez. Mỗi thành viên đều tham gia một công đoạn sản xuất piñatas. Và hiện gia đình Vicente Albarran có thể cho ra đời từ 40-60 sản phẩm piñatas mỗi tuần.

“Đó là một công việc khó khăn và có rất nhiều việc phải làm, nhưng bạn sẽ không bao giờ cảm thấy nhàm chán”, ông Vicente Albarran cho biết. Mặc dù hiện nay, việc ngày càng nhiều người làm piñatas đã khiến giá sản phẩm giảm nhưng gia đình ông Vicente vẫn bám trụ với nghề. “Trước đây chúng tôi bán 100 chiếc, bây giờ chúng tôi chỉ bán được 50 chiếc mỗi tuần. Nhưng chúng tôi không chỉ làm để kiếm tiền mà còn vì yêu thích công việc”, ông Vicente khẳng định.

Có một số địa phương ở Mexico cũng trở thành làng nghề chuyên sản xuất piñatas, nổi tiếng nhất là các thành phố Acolman, Otumba hay thị trấn San Juan de la Puerta. Hằng năm, người dân thành phố Acolman vẫn tổ chức hội chợ piñata tầm cỡ quốc gia. Hội chợ này bao gồm các sự kiện văn hóa, hội thảo về chế tạo piñatas, cuộc thi chế tạo piñata và nhiều hoạt động truyền thống văn hóa khác, thu hút khoảng 100.000 du khách mỗi năm. Ở thị trấn San Juan de la Puerta, hiện có khoảng 400 gia đình làm piñatas và sản xuất khoảng 16.000 sản phẩm mỗi tháng.

Sản xuất Pinata là thu nhập chính từ năm 1960

Truyền thống này bắt đầu vào năm 1960 do ông Juan Remigio Anguiano, người mang nghề thủ công sản xuất pinata về từ Thủ đô Mexico City. Ngày nay, piñatas của thị trấn San Juan de la Puerta được bán ở nhiều nơi trên khắp đất nước và cả ở nước ngoài. Nghề truyền thống này đem lại thu nhập không nhỏ cho khoảng một nửa dân số trong thị trấn. Đây là hoạt động kinh tế quan trọng thứ hai sau nông nghiệp tại vùng này.